Eikenprocessierups

Ook dit jaar zijn er eikenprocessierupsen in de gemeente Meppel. De gemeente zet zich in om de overlast door de eikenprocessierups te beperken. Lees meer over de overlast, bestrijding en het melden.

Overlast

De eikenprocessierups kan van half mei tot augustus voor ongemak zorgen Begin april kruipen vaak de eerste eikenprocessierupsen uit hun ei. Deze eitjes zijn vorig jaar door de vlinders in de top van de bomen gelegd. Als de rupsen uit het ei kruipen, is er nog geen gevaar voor mens en dier. De rups heeft nog geen brandharen en leeft hoog in de boom. De rups krijgt brandharen ongeveer zes weken na het uitkomen. Dan gaan de rupsen ook lager in de boom zitten en begint de eerste nestvorming. Aanraking met de brandharen kan klachten als jeuk, huiduitslag en irritatie aan de ogen of luchtwegen veroorzaken. Daarom kunt u de rupsen beter vermijden.

Werkwijze bestrijding

Bestrijding jonge rupsen

De gemeente bestrijdt de jonge rupsen met Xentari, een bacteriepreparaat. Dit middel gebruiken we alleen bij bepaalde plekken zoals scholen en sportvelden met veel eiken. Het nadeel van dit middel is dat het alle rupsen in een behandelde boom doodt. Daarom proberen we het zo weinig mogelijk te gebruiken. Op sommige plaatsen is het gebruik van het middel zelfs verboden. Denk aan plaatsen waar beschermde vlindersoorten zitten. Steeds vaker gebruiken we biologische bestrijding tegen de rupsen (jong/oud), poppen en vlinders. We richten bloemrijke bermen en parken in, hangen nestkasjtes op voor mezen en plaatsen kasten voor vleermuizen die op vlinders jagen. Help ook mee door een nestkastje op te hangen of wilde bloemen te planten in de tuin.

Bestrijding nesten

Als de rupsen brandharen hebben en hun nesten maken dan begint de volgende stap in de bestrijding. De rupsen brengen de hele dag in hun nesten door waardoor we ze goed kunnen weghalen. We proberen zoveel mogelijk nesten weg te halen. Los rondlopende rupsen halen we niet weg. Tegen de tijd dat de (ingehuurde) bestrijdingsdienst langskomt, zijn de meeste van die rupsen niet meer te vinden. De bestrijding begint binnen de bebouwde kom. We reageren op binnengekomen meldingen en waarnemingen van ons eigen personeel. Meldingen rond scholen, sportparken en evenementen krijgen voorrang. Ook meldingen over laaghangende nesten; waar kinderen en dieren gemakkelijk bij kunnen, gaan voor. Buiten de bebouwde kom wachten we tot alle rupsen in nesten zitten. Daarna kan de aannemer weg voor weg; boom voor boom bij langs om in ieder geval de meest risicovolle nesten op te zuigen met gespecialiseerde apparatuur. De voorrang ligt hier bij de drukst gebruikte fietsroutes.

Een nest melden 

Heeft u een nest gezien? Geef het door via het online meldingenformulier

Wat kunt u zelf doen

• Raak niet in paniek.
• Vermijd alle directe contacten met rupsen.
• Houd huisdieren en kinderen uit de buurt van eiken.
• Geef laaghangende nesten door aan de gemeente.
• Ga niet zelf bestrijden.

Waarom de rupsen niet zélf aanpakken

Élke manier om zelf de rupsen te vernietigen raden we af. Er bestaan verhalen over mensen die bijvoorbeeld zelf rupsen en nesten hebben verbrand. De hitte van een brander is echter veel te laag om de brandharen te vernietigen. Door de warmte ontstaat er bovendien zelfs een grote wolk van deze brandharen, die door de lucht wervelt. Eén rups heeft zo’n 500.000 tot 700.000 brandharen. Als u 10 rupsen in brand steekt, dan staat u dus al snel midden tussen ruim 5 miljoen van deze brandharen! Kijkt u verder ook uit voor ‘cowboys’, die u allerlei middeltjes, vallen en/of plakstrips proberen te verkopen. De meeste van deze middelen werken niet. U loopt vaak toch nog het risico om met de brandharen in aanraking te komen.

Wat doet de gemeente nog meer

We letten op nieuwe ontwikkelingen en werken, waar mogelijk, ook mee aan het opzetten van experimenten om de processierupsen te bestrijden. Ook zet Meppel steeds sterker in op de biodiversiteit.

• We hangen, vaak in samenwerking met scholen, steeds meer nestkastjes op (voor koolmezen).
• We plaatsen insectenhotels. 
• We hangen vleermuiskasten op.

De koolmeesjes kun je af en toe in de nesten zien pikken. Ook boomklevers eten van de rupsen. Larven van gaasvliegen en lieveheersbeestjes eten de rupsen. Sluipwespen leggen er hun eitjes in, waarna de rupsen van binnenuit door de larven worden opgegeten. Ook worden er steeds vaker vleermuiskasten opgehangen. Als de rupsen veranderen in een nachtmot dan komen de vleermuizen in actie. Zij jagen op deze motten. Om de insecten te steunen, is een bloemrijke omgeving belangrijk. Daarom richten we steeds meer velden en bermen bloemrijk in. 

Help insecten, vogels en vleermuizen

Wat de gemeente Meppel op het gebied van biodiversiteit aan het doen is, kan iedereen! Daarom de oproep om insecten, vogels en vleermuizen te helpen. Samen proberen we de overlast van de eikenprocessierups te verminderen. Hang dus een nestkastje op, plaats een insectenhotel, geef vleermuizen een kans en zorg voor een (wilde) bloemenhoek. Alles helpt.

Meer informatie

Wilt u meer weten over de eikenprocessierupsen, dan kunt u voor informatie terecht op de website van het Kennisplatform Eikenprocessierups. Voor gezondheidsvragen kunt u terecht op de website van de GGD Drenthe