Leerplicht

Om goed voorbereid te zijn op de toekomst, is het belangrijk om naar school te gaan en een diploma te behalen. Kinderen in Nederland hebben recht op onderwijs en de plicht om naar school te gaan. Hieronder bespreken we wat de regels zijn voor kinderen en jongeren tot 18 jaar.

Leeftijdsgroepen

Kinderen van 4 jaar

De meeste kinderen in Nederland gaan al naar school als ze 4 jaar zijn. Ze vallen dan nog niet onder de leerplichtwet. Voor hen gelden wel de regels van de school voor de aanwezigheid en het volgen van het onderwijs.

Kinderen van 5 tot en met 16 jaar (leerplicht)

Kinderen zijn verplicht om naar school te gaan vanaf 5 jaar tot en met het einde van het schooljaar waarin ze 16 jaar worden. Dit heet leerplicht.

Jongeren van 16 tot 18 jaar (kwalificatieplicht)

Jongeren van 16 tot 18 jaar moeten onderwijs volgen totdat ze een diploma van havo, vwo of mbo niveau 2, 3 of 4 (dit heet een startkwalificatie) hebben behaald of totdat ze 18 jaar worden. Met een startkwalificatie hebben jongeren meer kans op een baan. Het is mogelijk om met een combinatie van leren en werken aan de kwalificatieplicht te voldoen. Bijvoorbeeld via de beroepsbegeleidende leerweg in het mbo (BBL-traject).

De kwalificatieplicht geldt niet voor alle jongeren. Jongeren die praktijkonderwijs volgen of bezig zijn met een arbeidsgerichte opleiding of dagbesteding op het voortgezet speciaal onderwijs hoeven geen startkwalificatie te behalen.

Taken leerplichtambtenaar

Een leerplichtambtenaar onderzoekt of jongeren tussen de 5 en 18 jaar staan ingeschreven op een school en of ze de school bezoeken. Is een leerling niet op school en heeft hij geen geldige reden opgegeven? Dan kijkt school wat er aan de hand is. De school neemt eerst zelf contact op met de leerling en zijn ouders/verzorgers. Als de leerling meerdere keren zonder toestemming afwezig is, dan is school verplicht om een leerplichtambtenaar in te schakelen. De leerplichtambtenaar onderzoekt waarom de jongere niet naar school gaat en of hij hulp nodig heeft. Hij voert gesprekken met de jongere, zijn ouders/verzorgers en de school. Samen maken ze afspraken om ervoor te zorgen dat de jongere wel naar school gaat.

Oplossingen om weer naar school te gaan

De leerplichtambtenaar zoekt samen met de jongere, zijn ouders/verzorgers en de school naar een oplossing. Samen kijken ze of er achterliggende problemen of zorgen zijn, zoals psychische problemen. In dat geval verwijst de leerplichtambtenaar door naar vrijwillige hulpverlening of verplichte hulp. Hij neemt contact op met een jeugdconsulent om te bespreken welke hulp het beste past.

Vrijstelling school voor één of meerdere dagen

Soms kan een leerling een vrijstelling krijgen voor één of meerdere dagen. Dan is er geen sprake van schoolverzuim. De aanvraag van de vrijstelling loopt via school.  Gaat het om meer dan 10 schooldagen? Dan stuurt de directeur van de school het verzoek door naar de leerplichtambtenaar. Die mag hierover beslissen.

Dit kan alleen als het om een bijzondere situatie gaat. Vakantieverlof valt hier niet onder.

Voorbeelden die hier wel onder vallen zijn:

  • Ziekte
  • Schorsing
  • Religieuze feestdag
  • Huwelijk
  • Begrafenis

Vrijstelling van inschrijving op een school

Ouders/verzorgen kunnen in bepaalde situaties een vrijstelling aanvragen voor de duur van een schooljaar of langer. Dit moeten zij vóór 1 juli indienen bij de leerplichtambtenaar.

Voorbeelden van situaties waarin een kind een vrijstelling kan krijgen:

  • Het kind kan niet naar school door lichamelijke of psychische klachten.
  • Het kind gaat in het buitenland naar school.
  • Er is geen school in de omgeving met dezelfde levensbeschouwing of hetzelfde geloof.
  • De ouders/verzorgers wonen en werken niet op 1 plek.
  • Het kind volgt ander onderwijs.
Als ouders/verzorgers zich niet houden aan de regels van de leerplichtwet dan zijn zij strafbaar. Een kind van twaalf jaar of ouder kan ook zelf strafbaar zijn. De leerplichtambtenaar kan Halt inschakelen of een proces-verbaal opmaken. Ook kunnen ouders/verzorgers een boete krijgen als ze niet meewerken. In uiterste gevallen kan de kinderbijslag worden stopgezet.

Meer informatie

Wilt u meer informatie over de leerplicht en kwalificatieplicht? Kijk dan op de website van de Rijksoverheid www. rijksoverheid.nl.

Heeft u vragen? Neem dan eerst contact op met school om de situatie te bespreken. Heeft u vragen over bijvoorbeeld het verlaten van een school zonder een startkwalificatie? Neem dan contact op met de leerplichtambtenaren in Meppel via postbus@meppel.nl of 14 0522. De leerplichtambtenaar kan u adviseren en eventueel doorverwijzen.